"Nie ma jednej prawdy o PRL-u. Podobnie jak nie ma jednego życiorysowego schematu. Jeśli uznać tamte czasy za swoiste piekło dla ludzkich charakterów, ogień, który jednych dewastował, innych hartował i uszlachetniał. Wobec ogromu pokus i stałego nacisku opresyjnego systemu, w którym metodą rządzenia było łamanie jednostek i całych zbiorowości, tak by tworzyli zatomizowaną masę, trudno było pozostać przyzwoitym i nieraz wymagało to heroicznych wysiłków. Było jednak możliwe. (...) Konsultantem i przewodnikiem po owych czasach pokus i znieprawień jest Piotr Gontarczyk, znakomity historyk, badacz wnikliwy i odważny, a jednocześnie obdarzony darem lekkiego pióra, co powoduje, że jego prace nie tylko poszerzają wiedzę czytelnika o epoce ciągle mało znanej i mocno zakłamanej, ale dostarczają także przyjemności czytania. 10 szkiców Gontarczyka, które złożyły się na niniejszą publikację, mówi o niebanalnych kolejach losu znanych twórców. (...) Jednak w dziełach, które tworzyli, byli zbyt dobrzy, żeby uniknąć zainteresowania Służby Bezpieczeństwa."