Proces nauczania, wykorzystywane w nim narzędzia, kontakt pomiędzy nauczycielem a uczniem są przedmiotem uwagi zarówno nauczycieli, jak i rodziców, decydentów oświaty oraz samych uczniów. Dyskusja o procesie kształcenia toczy się wielowątkowo. Tak dzieje się od dawna, co sprzyja skuteczności i efektywności procesu. Głosy pojawiające się w ostatnim czasie są jednak pełne niepokoju. Dzieje się tak z powodu nadzwyczajnej szybkości przemian społeczno-kulturowych wywołanych w dużej mierze przez rozwój teleinformatyki. Tworzy się i udostępnia ogromną ilość informacji. Wielość sposobów docierania do nich prowadzi do problemów selekcji i wyboru. Całość przemian wpływa znacząco na rzeczywistość edukacyjną, zarówno w Polsce, jak i na całym świecie. Wymaga to dostosowania sposobów nauczania i wychowania. Inercja systemu oświaty i trwałość postaw nie pozwalają na gwałtowne reakcje, których potrzeba - w mniej lub bardziej określony sposób - dostrzegana jest przez osoby związane z edukacją. Owa dostrzeżona, nieokreślona potrzeba oraz występujący brak zrozumienia całości procesu zmian powodują, że wielu nauczycieli i wiele innych osób ze środowiska edukacyjnego odczuwa niepokój lub frustrację. Jest to niekorzystne zarówno dla procesu nauczania, jak i dla samych nauczycieli. W rozdziale tym, będącym swojego rodzaju wstępem do książki, spróbuję wskazać i krótko omówić najistotniejsze problemy oraz obszary wymagające uwagi i działania w szeroko rozumianym procesie nauczania. Inwentarz tego rodzaju kwestii - poruszanych niejednokrotnie, lecz rozproszonych w rozmaitych publikacjach - stać się może przewodnikiem dla nauczycieli i rodziców uczniów. Istotność problemów, jak również konieczność działań zostaną dostrzeżone, być może, także przez instytucje, których działania mają bezpośredni lub pośredni wpływ na edukację w Polsce. Obserwowane, towarzyszące zmianom zjawiska nie są charakterystyczne tylko dla naszego kraju. Są to problemy, przed którymi stają nauczyciele w większości państw świata. Omawiane obszary przenikają się, ich wyszczególnienie służy ułatwieniu zrozumienia całości obrazu.